Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), yakın bir tarihte yürürlüğe girecek düzenleme ile, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı ancak Bağ-Kur (4B) sigorta kaydı bulunmayan çiftçilerin sigorta tescilini otomatik hale getirecek. Bu sayede herhangi bir başvuruya gerek kalmadan kayıt işlemleri başlatılacak.
SOSYAL YARDIMLAR RİSKE GİREBİLİR
Türkiye Gazetesi yazarı ve SGK uzmanı İsa Karakaş’ın köşe yazısında belirttiğine göre, bu uygulama çiftçilere aylık 9 bin TL’yi aşan prim borcu yükleyebilir. Ayrıca, düzenlemenin sosyal yardımlar üzerinde olumsuz etkileri olabileceği vurgulanmıştır.
Özellikle 65 yaş aylığı, engelli maaşı, dul ve yetim aylıkları gibi sosyal desteklerin kesilmesi veya azaltılması ihtimali bulunmaktadır.
65 YAŞINI DOLDURANLAR MUAF OLABİLİR
Bağ-Kur kapsamında sayılan çiftçilerden 65 yaşını doldurmuş olanlar, SGK’ye dilekçe vererek bu zorunlu sigortalılıktan muafiyet talebinde bulunabilmektedir. Eğer talep kabul edilirse, aylık prim ödemelerinden kurtulmak mümkün olacaktır.
Ancak daha önce SGK tarafından karşılanan sağlık giderleri varsa, muafiyetin kabulü için bu harcamaların geri ödenmesi gerekmektedir. 65 yaş altı kişiler için muafiyet başvuruları kabul edilmezken, yaş şartı sağlandığında başvuru hakkı doğmaktadır.
KÜÇÜK ESNAF VE ÜRETİCİLER DE DÜZENLEME KAPSAMINDA
Karakaş’ın yazısında vurgulanan bir diğer konu ise, gelir vergisinden muaf olan ancak Esnaf ve Sanatkar siciline kayıtlı kişilerin de benzer bir prim yüküyle karşı karşıya kalabileceğidir. Bu kişiler, belirli belgeleri ibraz ederek muafiyet talebinde bulunabilirler.
BAŞVURU İÇİN GEREKLİ BELGELER VE SÜREÇ
- Çiftçiler için: Ziraat Odası ya da Tarım İl/İlçe Müdürlüğü’nden alınan resmi belge
- Esnaflar için: Esnaf ve Sanatkâr Odaları Birliği’nden alınacak “Sigortalılık Muafiyet Belgesi”
Bu belgelerin SGK’ye teslim edilmesinin ardından başvuru sahibinin durumu incelenmekte ve şartlar sağlanıyorsa prim ödemelerinden muaf tutulabilmektedir.
DÜZENLEME BİNLERCE KİŞİYİ ETKİLEYECEK
SGK’nin bu yeni uygulaması, Türkiye genelinde binlerce çiftçi ve küçük esnafı doğrudan etkilemektedir.
İsa Karakaş’ın değerlendirmesine göre, otomatik Bağ-Kur kaydıyla birlikte oluşacak yüksek prim borcu ve sosyal yardım kesintisi riski, ciddi mağduriyetlere sebep olabilir.
Bu nedenle, özellikle 65 yaş ve üzerindeki çiftçiler ile gelir durumu düşük olan esnafların, SGK’ye zamanında muafiyet başvurusu yapmaları büyük önem taşımaktadır.
