Başak Nur GÖKÇAM
Torba yasa tasarısından çıkarılan kredi kartıyla bahşiş uygulaması, sektör temsilcilerini bir araya getirildi. Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) ve Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD), sektör çalışanları ile buluşarak toplantı düzenledi. Toplantıda kredi kartı ile bahşişin torba yasa tasarısına girmesi için çağrıda bulunuldu.
Talep edilen kredi kartı ile bahşiş tasarısına ilişkin konuşan Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Başkanı Kaya Demirer, “Çalışanımızın hakkını yükseltmek, refahını sağlamak için bu vergi yasasının çıkmasını istiyoruz. 2024 yılı sonu itibarıyla sektörden gelir beklentimiz 900 milyar TL.
Eğer kredi kartı ile bahşiş sistemine geçersek, buradaki beklenti 90 ila 125 milyar TL arasında olacak. Bu miktar, şu anda bahşiş nakit verildiği için kayıp ekonomi oluyor” dedi. Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanlığı üzerinden yüzde 15 stopaj kesintisi olması durumunda, kayıt dışı ekonominin karşılığı olan 9 ila 13,5 milyar TL’nin devletin kasasına gireceğini ifade eden Demirer, “Şu anda TÜRES’in rakamlarına göre 25 bin işletme, 750 bin çalışan, yılda 900 milyon da ziyaretçi var.
TURYİD rakamlarına göre ise 3 bin 500 işletme, 150 bin çalışan, 180 milyon da ziyaretçi bulunuyor. Yani sektörde toplam çalışan sayısı 900 bin işletme ve 2 milyona yakın da çalışan var. 2 milyon hanenin gelirini etkileyecek bir yasa tasarısından, görünmeyen ekonomiyi, görünür ve resmi kılacak bir yasa taslağından bahsediyoruz” açıklamasında bulundu.
“Bu kanunu sektör talep ediyor”
Kredi kartı ile bahşiş önerisinin sektör tarafından talep edildiğini söyleyen Kaya Demirer, “İki dernek olarak dört yıldır farklı hazine ve maliye bakanlarıyla bu kanun tasarısını konuşuyoruz. Bunun temeli pandemiyle birlikte ödemelerin dijitalleşmesine dayanıyor. Artık her şey kredi kartıyla dönüyor ve biz de bunu bahşişe götürmek istedik ve bu tasarı üzerinde çalıştık. Kanunun yasalaşması durumunda ortalamada yüzde 10’a varacak bahşiş hedefliyoruz” dedi.
Türkiye’de vergi konusunda ilk defa işveren ve işçinin aynı kanunda hemfikir olduğunu ve çıkmasını istediklerini belirten Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl de “Bu, Türkiye’de şimdiye kadar görünen bir şey değildir.
Biz bugün TÜRES ve TURYİD olarak doğrudan 2 milyon, dolaylı olarak 5 milyon kişiyi temsil ediyoruz. Kredi kartı ile bahşiş önerimiz, milyonlarca insanın hanesini ilgilendirirken, devletin gelirini de artıracak bir modeldir. Fakat ne yazık ki konuyla ilgili bilgisi olmayan kişiler, bizlere danışmadan bu vergiyi eleştirme hatasına düşmektedir. Bu çok yanlış bir yönlendirmedir. Umarım bu toplantıdan sonra yasa tekrar torbaya konur” ifadelerinde bulundu.
Çalışanın bahşiş geliri yüzde 50 artar
Çalışanların şu anda kredi kartıyla çektiği bahşişi, yüzde 50 ila 60’a varan kesintiyle aldıklarının bilgisini veren Ramazan Bingöl, “Örneğin 1000 liralık hesaba, 100 TL bahşiş bırakıyorsanız bunun sadece yüzde 40’ı yani 40 TL’si çalışanın cebine giriyor. Fakat eğer bu yasa çıkarsa bu oran yüzde 10 olacak ve çalışan kazanacak. Yani 1000 liraya 100 TL bahşiş bırakıldığında, çalışanın cebine 90 TL girecek. Yasanın, çalışanların bahşişini en az yüzde 50 artıracağını öngörüyoruz” diye konuştu.
İşveren bahşişe dokunamaz
TURYİD Başkanı Kaya Demirer, bahşişlerin başka hesapta toplanacağının bilgisini verdi. Demirer, “Biz işverenler bu paraya dokunmayacağız. Maaşın olduğu bankada bir de bahşiş hesabı açılacak ve bahşişin dağılımı için ‘Dağıtım Anahtar Yönetmeliği’ olacak. Ve işletmeler, çalışanlarıyla birlikte kendileri belirleyecek bunu. Çalışanlar, kendi iş yerinde bir temsilci seçecekler. Seçilen temsilci ile işverenin dağıtım yönetmeliği Gelir İdaresi Başkanlığı’nca takip edilecek. Ve bu her sene güncellenecek” dedi.
Vergi kaçıran işveren köşeye sıkışır
Kredi kartı ile bahşiş önerisine ilişkin değerlendirmede bulunan sektör temsilcileri, bu maddenin yasaya girmesiyle vergi kaçıran işverenin köşeye sıkışacağını belirtti. İşletmenin fatura, fiş kesmesinin zorunlu olması nedeniyle, işin içine kredi kartı girdiğinde, kaçırırken delil bırakamayacağı için uygulamanın önemine vurgu yapan temsilciler, bunun için 100 bin maliyeci çalıştırmaya gerek olmadığını ve aslında 2 milyon işletmenin kredi kartı ile bahşiş hesabı vergi kaçırmayı engelleyebileceğini belirttiler.